Santiago de Compostela, 5 de abril de 2017.

O Consello Superior de Investigacións Científicas desenvolverá durante os próximos catro anos un estudo para identificar e caracterizar variedades de oliveira autóctonas de Galicia. A investigación, liderada polo Grupo Viticultura da Misión Biolóxica de Galicia (Pontevedra), está financiada pola Fundación Juana de Vega e no proxecto colabora a Asociación de Produtores de Aceite e Oliva de Galicia, que será ademais a principal beneficiaria dos resultados deste proxecto de investigación. Tanto o CSIC como a Fundación Juana de Vega, levan colaborando máis dunha década en investigacións orientadas a resolver problemas que afectan o campo galego no ámbito da viticultura, que agora amplían ao sector olivarero.

Os detalles da investigación, que se acaba de iniciar, déronse a coñecer esta mañá nunha rolda de prensa na Delegación Institucional do CSIC en Galicia (Santiago de Compostela) na que interviñeron, en representación do CSIC, o seu delegado en Galicia, Eduardo Pardo de Guevara e Valdés; e a directora do Grupo de Viticultura da MBG, Carmen Martínez Rodríguez, investigadora científica do CSIC na MBG. Por parte da Fundación Juana de Vega interviñeron o seu presidente, Enrique Sáez Ponte, e o seu director, José Manuel Andrade e por parte de APAG fíxoo o seu presidente, José Antonio García Martínez.

“É o primeiro gran proxecto científico de oliveira galega, e polo que vimos nestes cinco anos que levamos xa traballando no tema e realizando prospeccións, pode chegar a ter tanta importancia como a vide, para algunhas zonas de Galicia”, sinala Carmen Martínez Rodríguez, investigadora científica do CSIC.

“Pensamos que o desenvolvemento do sector olivarero de Galicia ten un enorme potencial de crecemento, que debe basearse no uso de variedades locais para así poder competir con outros operadores, tanto nacionais como internacionais, de maior volume e tradición, como fixo antes en Galicia o sector do viño”, sinala José Manuel Andrade, director da Fundación Juana de Vega. Ademais destacou que “o proxecto encaixa dentro da liña estratéxica da Fundación da recuperación da biodiversidade xenética de Galicia, que constitúe un patrimonio de enorme valor que ten que ser conservado e aproveitado polo sector agroalimentario”

Pola súa banda Enrique Sáez, presidente da Fundación recalcou como “o proxecto ten unha vocación integradora ao involucrar a un equipo de investigación público do CSIC, e contar coa participación do sector produtivo representado por APAG, ao que se incorporarán viveristas de Galicia e que irá da man tamén das administracións responsables do recoñecemento das variedades: Xunta de Galicia e Ministerio de Agricultura, Pesca, Alimentación e Medio Ambiente”. Enrique Sáez insistiu ademais, “na necesidade de diferenciarse mediante a posta en valor de variedades propias para constituír unha denominación de orixe que permita ter unha posición forte no mercado”.

O proxecto

“No noso grupo de investigación desenvolvemos xa algúns estudos científicos previos, cuxos resultados se publicarán proximamente, que permitiron confirmar a existencia de dúas variedades de oliveira autóctonas galegas (Brava galega e Mansa galega) e demostrar que existen, polo menos, cinco variedades máis, autóctonas de Galicia todas elas, e totalmente descoñecidas noutros lugares do mundo. Por tanto, é necesario avanzar nesta liña de investigación e coñecer se existen máis variedades ademais das citadas, que tipo de aceite produce cada unha delas, se son adecuadas tamén para o consumo en fresco do froito ou cales se adaptan mellor ás distintas subzonas olivareiras de Galicia”, explica Carmen Martínez Rodríguez.

Neste contexto, a investigación que se acaba de iniciar ten catro obxectivos fundamentais. O primeiro, ampliar e completar a identificación das variedades de oliveira autóctona galego, a través da realización de prospeccións exhaustivas. O segundo, caracterizar os exemplares localizados a nivel botánico, molecular e agronómico, así como os aceites daquelas que resulten diferentes e únicas. O terceiro, poñer a disposición do sector e das administracións autonómica e nacional, os datos científico- técnicos necesarios para o recoñecemento legal e comercial como variedades de oliveira autóctonas de Galicia e únicas no mundo. O cuarto, poñer a disposición de viveristas e olivareiros planta das variedades de oliveira autóctona galego que presenten interese comercial.

A investigación levará a cabo a través de prospección exhaustiva e marcado de novos exemplares de oliveira centenarios nas catro provincias galegas; recolección de oliva, mostras foliares, etc, para a súa posterior caracterización molecular, botánica e agronómica dos novos exemplares de oliveira localizados; obtención e caracterización de aceites e posta a punto da técnica de enraizamiento de cada unha das variedades.

O Grupo de Viticultura da MBG e a Fundación Juana de Vega: colaboración

O Grupo de Viticultura da MBG, dirixido por Carmen Martínez Rodríguez, desenvolve actividades de I+D na área científica- tecnolóxica de viticultura e desde o ano 2012, tamén en oliveira galega.

Ambas as entidades comezaron a colaborar no ano 2006 a través da realización, por parte do Grupo de Viticultura, de investigacións financiadas pola Fundación, entre as que figuran os proxectos e contratos “Estudo do potencial da variedade Branco Lexítimo na zona vitícola de Betanzos” e “Avaliación da virulencia de distintas poboacións de fungos responsables do Muldiu, Oidio e Botrytis en distintas denominacións de orixe galegas”.

APAG, pola súa banda é unha asociación constituída no ano 2015, que agrupa na actualidade a 68 produtores de aceite e oliva das catro provincias galegas, que suman un total de 99.000 oliveiras distribuídas en 76 hectáreas.

Máis información:

http://www.juanadevega.org/es/
http://www.vitis.mbg.csic.es/vitis/
http://www.apag.gal